De catwalks worden steeds groener

Wat hebben C&A, Bijenkorf, Daryl van Wouw, McGregor en Ben & Jerry’s met elkaar gemeen? Ze hebben allemaal duurzame kleding in het assortiment. Maar kunnen we dus stellen dat ecomode werkelijk mainstream is geworden? Of zijn de werelden van fast fashion en verantwoorde mode nog mijlenver van elkaar verwijderd, en vinden de schone kleren vooral aftrek bij wereldverbeteraars zonder stijlgevoel? De Krant van de Aarde ontdekte dat duurzame kleding een plekje op de catwalks van internationale Fashion Weeks heeft veroverd.

In New York is groene mode niet meer weg te denken van de catwalk. In februari was de New York Fashion Week voor het eerst een klimaatneutraal evenement. De elektriciteit en de verwarming werden CO2 gecompenseerd, en tappunten moesten de consumptie van bronwater uit plastic flesjes vervangen. En natuurlijk was er fair fashion op de catwalks: kleding van biologisch katoen, sieraden van gerecycled metaal en eerlijk geproduceerde outfits. New York heeft inmiddels al twee edities van deze Green Shows achter de rug. 

‘In onze optiek is het belangrijk dat steeds meer modeondernemers ‘groener’ worden’, zegt Merle Deterink, programmadirecteur van de Amsterdam International Fashion Week (AIFW), over catwalkpresentaties van verantwoorde modemerken. ‘Verantwoord ondernemen en aandacht voor mens en milieu moeten de standaard worden. AIFW is een platform voor Nederlands modetalent. Zodra ontwerpers groener worden, zal je dit dus ook steeds meer terugzien op de catwalk.’
Tot nu toe verscheen er maar één keer een duurzaam label in de Amsterdamse Westergasfabriek: in januari showde de Zweedse camilla norrback, die bekend staat als voorloper in eco-luxe, haar wintercollectie vol ecologische en natuurlijke materialen. Dat is een magere oogst als je kijkt naar bijvoorbeeld de London Fashion Week, waar dit jaar voor de zevende keer een duurzaam evenement plaatsvond met niet minder dan 28 ontwerpers.

Maar de AIFW zit niet stil. Tijdens de zomereditie van het Amsterdamse evenement, waar de trends voor voorjaar en zomer 2011 werden gepresenteerd, is The Green Fashion Competition gelanceerd. In het kader van het Internationale Jaar van de Biodiversiteit stimuleren de AIFW en het ministerie van Landbouw ontwerpers om hun visie op de toekomst van mode te ontwikkelen. Met ontwerpen voor twee outfits en een bedrijfsplan dingen zij mee naar geldprijzen van 25.000 en 15.000 euro.
‘We streven ernaar dat de winnaars een plaats zullen verwerven binnen de industrie’, vertelt Merle Deterink over The Green Fashion Competition. ‘We willen de deelnemers daarom een volwaardig ‘starterspakket’ voor de industrie meegeven.’ De twee winnaars ontvangen naast de geldprijs ook een presentatie tijdens de AIFW, en workshops en coaching door experts op het gebied van bedrijfsvoering, creatief ontwerp en netwerken.
‘Ik heb jarenlang dagelijks te maken gehad met de productie van mode. En ik denk dat het écht iets beter kan’, zegt topmodel Lonneke Engel, die optreedt als ambassadrice van The Green Fashion Competition. ‘We zijn op zoek naar de modeontwerpers van de toekomst. Ik vind duurzaamheid persoonlijk heel belangrijk. Ik draag veel vintage en kleding die biologisch geproduceerd is. Het is prettig als kleding fijn zit, maar het verhaal erachter geeft iets extra’s.’
Volgens Henk de Jong van het ministerie van Landbouw is het belangrijk om modeontwerpers te stimuleren om na te denken over het behoud van biodiversiteit. ‘Het gaat slecht met de biodiversiteit en daar heeft mode ook iets mee te maken. De natuur is natuurlijk een inspiratiebron voor mode. Denk aan de spreekwoordelijke bloemetjesjurk. Daarnaast leveren de producten van biodiversiteit materialen voor kleding op, zoals katoen. Dit raakvlak is meteen ook een knelpunt, want natuurlijke hulpbronnen raken uitgeput door onze overvloedige consumptie. Voor de productie van 1 kilo katoen is maar liefst 10.000 liter water nodig. Deze verkwisting heeft grote gevolgen, zoals nu al blijkt uit de uitdroging van allerlei meren.’

Zou de AIFW de doorbraak van duurzame mode niet nóg meer kunnen stimuleren, bijvoorbeeld door speciale catwalkshows met ecolabels? Joke Bom, oprichter van webwinkel watMooi, had al vergevorderde plannen voor een groene catwalkshow op de AIFW met, zoals ze zelf zegt, ‘de top van de verantwoorde modelabels’. Een gebrek aan sponsors gooide roet in het eten. ‘We hadden echt sponsoring nodig, omdat de meeste van deze jonge modelabels geen geld hebben voor dit soort shows. Showen op de AIFW is belangrijk, want je bereikt zo de top van de modewereld. Maar het vereist een forse investering en levert vooral naamsbekendheid – labels verdienen dat pas veel later terug met de verkoop van hun producten.’ Bom, die via haar online winkel voor dames, heren en kinderen alleen maar duurzame kleding verkoopt, vindt dat verantwoorde mode anno 2010 zeker een plek verdient op het hoofdpodium van de AIFW. ‘Ik ben er van overtuigd dat de verantwoorde labels van nu op het hoogste niveau meespelen in de Nederlandse mode. Qua design en producten doen ze niet onder voor labels die niet met duurzaamheid bezig zijn.’
‘In onze beleving is niet een expliciet ‘groene’ afdeling op iedere AIFW nodig’, vindt Merle Deterink van de AIFW. ‘Tot nu toe is vaak het probleem geweest dat ‘groene mode’ in een andere context wordt gezet. Maar mode in zijn geheel moet groen worden, het is geen ander vak.’

Ter ere van de lancering van The Green Fashion Competition werd tijdens de AIFW een installatie getoond van Kentroy Yearwood. De van oorsprong Curaçaose ontwerper staat bekend als pionier in duurzame mode: hij werkt met biologische materialen en natuurlijke verfsoorten, en laat zijn kleding in kleine oplagen fair trade produceren. Zijn label Intoxica, dat sinds 2005 bestaat, maakte onder andere jurken van antiek kant en ambachtelijk geweven jeans. De modellen die tijdens de AIFW nieuwe outfits van Yearwood showden, verbaasden pers en publiek met houten schoenen, hoeden van kokosnoot en biokatoenen jurkjes met onafgewerkte zomen. Zelfs de omgeving oogde duurzaam, want de modellen liepen niet over een felverlichte catwalk, maar stonden doodstil op kubussen gemaakt van onder andere gerecyclede kledinghaakjes, bloempotten, scheerapparaten en jerrycans.
Joke Bom van watMooi waarschuwt dat de Nederlandse mode-industrie maar beter niet de boot kan missen als het gaat om duurzaamheid. ‘Duurzaamheid is een thema dat iedereen raakt, en mode kan daarbij een voorbeeldrol en voortrekkersrol spelen. Op een AIFW kun je laten zien dat je deze ontwikkeling serieus neemt. Dat is belangrijk voor consumenten, maar ook voor jonge en toekomstige ontwerpers. Want het is voor een ontwerper veel makkelijker om niet-duurzaam te produceren.’
Tijdens de veertiende editie van de AIFW, in januari 2011, zal in ieder geval één verantwoord modelabel op de Amsterdamse catwalk te zien zijn. De winnaar van The Green Fashion Competition presenteert dan zijn of haar duurzame minicollectie.

Tekst: Lynsey Dubbeld, www.modevoormorgen.blogspot.com
Beeld: André Blom, www.defotomakerij.nl